Tarihi eserlerin, silahların, uçakların sergilendiği müzeler, sadece bu objelerin muhafaza edildiği yerler olarak düşünülmemelidir. Müzeler, kültürel değerlerin korunmasında ve geleceğe taşınmasında önemli rol oynayan, halkın kültürel ve sanatsal zevkini ve dünya görüşünü geliştiren, kamuya açık, kâr amacı gütmeyen kuruluşlardır. Bu yazımızda konu edeceğimiz Havacılık Müzesi de sadece uçakların ve hava silahlarının sergilendiği, gezilip görüldüğü bir mekân değil, havacılık kültürünün gelişmesine yardımcı olan bir eğitim kuruluşu olarak düşünülmelidir.

Yeşilköy Havacılık Müzesi'nin aşağıdaki Google Earth fotoğrafında, Müze binası, açıkta sergilenen uçaklar ve fotoğrafın sağında, yazımızın başında sözünü ettiğim tarihi hangarlar görülmektedir.

Aşağıdaki fotoğrafta, Ankara Etimesgut Askeri Havaalanı'ndaki müzede çevre yolu üzerinde açıkta sergilenen uçaklar görülmektedir.

Aşağıdaki fotoğrafta da Eskişehir'in çevre yolu üzerinde açıkta sergilenen uçaklar görülmektedir.

Aşağıdaki fotoğrafta görülen Rahmi Koç Müzesi, değişik makineler ile askeri teçhizatın kapalı alanda sergilendiği güzel, örnek bir müzedir.

Aşağıdaki fotoğrafta Washington DC şehrinde, Beyaz Saray'a yakın mesafede bulunan Smithsonian Hava/Uzay Müzesi görülmektedir. Bu müze, tamamı kapalı alanda sergilenen tarihi değere sahip uçaklar, helikopterler ve uzay araçlarıyla, dünyadaki benzeri havacılık müzelerinin başında gelmektedir.1979-1982 yılları arasında Hava Ataşesi olarak görev yaptığım Washington'da, resmi temaslarda bulunmak için gelen Komutanlarımız ve heyetlerin ziyaret programlarına Smithsonian müzesine bir gezi tertip edilmesi usuldendi. Komutanların ve heyetlerin müzeyi ziyaretlerinde görevim icabı kendilerine refakat ediyordum. Bu müze ziyaretlerini de takvimime işaret ediyordum. Görevimi tamamladığımda merak edip takvimime bakmış ve Smithsonian müzesini 21 defa gezdiğimi tespit etmiştim. Müzeye o kadar fazla defa gitmeme rağmen, her seferinde daha önce dikkatimi çekmeyen değişik bir şey görürdüm.

Bu müzeyi, Hava Kuvvetlerimizde görevli iken müzenin yakınındaki ABD Hava Lojistik Komutanlığında tertiplenen planlama toplantılarına gittiğimde iki defa ve emekli olduktan sonra da bir defa ziyaret etmiştim. ABD uçuş okulundan mezuniyetimizin 50'nci yılını kutlama toplantısı 2008 yılında müzenin yakınındaki bir otelde tertiplenmişti. ABD Hava Kuvvetleri'nden alınan özel bir müsaadeyle mezuniyetimizin 50'nci yılını bu müzede, uçakların arasına yerleştirilen masalara oturarak yenilen bir akşam yemeğiyle kutlamıştık. Yemekte benim oturduğum masa da, çok hoş bir tesadüf olarak 50 yıl önce Arizona'daki Williams Hava Üssün'de Harbe Hazırlık eğitimi gördüğüm şirin F-86F Sabre uçağının tam karşısında bulunuyordu.

Aşağıda fotoğrafı görülen İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri Müzesi, Londra yakınlarında bulunmaktadır. Tamamı kapalı alanda sergilenen uçaklar arasında İngiliz Hava Kuvvetleri tarafından 1'nci ve 2'nci Dünya savaşları sırasında kullanılan uçaklar yer almaktadır.

Aşağıda fotoğrafı görülen İtalyan Hava Kuvvetleri müzesi, Roma şehrinin yakınlarında bulunmaktadır. İtalyan Hava Endüstrisi tarafından imal edilen uçaklar ile İtalyan Hava Kuvvetlerinin uçtuğu yabancı menşeli uçakların tamamı, müzenin kapalı olan binalarında sergilenmektedir.

Alman Hava Kuvvetleri'nin muhtelif şehirlerde havacılık müzeleri bulunmaktadır. Aşağıda fotoğrafı görülen havacılık müzesi Hannover şehrindedir. Bu müzedeki uçak, ve diğer hava vasıtalarının tamamı kapalı alanda sergilenmektedir. Berlin Gatow Havaalanı'nda bulunan müzede ise uçakların bir kısmı kapalı bölümde, bir kısmı da açık alanda sergilenmektedir. 1890'lı yılların sonunda dev büyüklükteki zeplin hava gemilerinin ilk defa dizayn ve imal edildiği Friederichshafen şehrinde Dornier firması tarafından kurulan müzeyi de ziyaret etmek fırsatı bulmuştum. Bu müzedeki objelerin bir kısmı bina içinde, bir kısmı da önündeki park yerinde sergileniyordu.

Almanya'nın en önemli müzelerinden biri de aşağıda fotoğrafı görülen Teknik Müze'dir. Münih şehri içinde, tamamı kapalı olan müzede sergilenen en ilgi çekici obje, Johannes Gütenberg'in 1450 yılında icat ettiği matbaa makinesidir. Müzede Almanların 2'nci Dünya Savaşının son yıllarında Londra'yı bombalamak üzere gönderdikleri V-1 ve V-2 füzeleri de sergilenmektedir. Müzeyi ziyaretim esnasında benim özel ilgimi çeken ise, Almanların ABD'den aldığı patentle kendi fabrikalarında imal ettikleri ve görevde bulunduğum yıllarda 6,5 yıl uçtuğum F-104 uçağı olmuştu.

Yunanistan Hava Kuvvetleri Müzesi, Pire limanının kenarındaki rıhtım üzerinde bulunmaktadır. Aşağıdaki fotoğrafta görüleceği gibi, güzel bir mimariye ve estetiğe sahip müze binasında uçakların ve hava vasıtalarının tamamı kapalı alanda sergilenmektedir. Pire limanına özel tekneleriyle ve diğer deniz vasıtalarıyla gelenler, müzenin hemen yanındaki rıhtıma teknelerini bağlayıp oradan yürüyüş mesafesindeki müzeyi ziyaret etmektedirler.

Mısır Hava Kuvvetleri Müzesi, Kahire'nin yakınında bulunmaktadır. Bu müze de Pire limanındaki Yunanistan Hava Kuvvetleri müzesi gibi estetik bir görünüme sahiptir. Aşağıdaki Google Earth fotoğrafında, müzenin yuvarlak şekildeki kapalı bölümü, ile dış tarafında açıkta sergilenen uçaklar görülmektedir.

Aşağıda fotoğrafı görülen İsveç Hava Kuvvetleri Müzesi, Başkent Stockholm'un güney batısındaki Linköping şehrinde bulunmaktadır. Bilindiği gibi İsveç, dünya ülkeleri arasında muharip jet uçakları imal eden nadir ülkelerden biridir. Müzenin tamamı kapalı bir bina olarak inşa edilmiştir.

Hollanda Havacılık müzesi, Utrecht şehri yakınlarında bulunmaktadır. Avrupa ve Amerika'daki belli başlı müzelerde olduğu gibi, bu havacılık müzesindeki uçakların tamamı, kapalı büyük bir bina içinde sergilenmektedir.

- Uçak ve helikopterlerin hava şartlarına maruz kalıp zaman içerisinde korozyona uğramasının önüne geçilmesi,

- Müzeyi görmeye gelen ziyaretçilerin her türlü hava şartlarında rahatlıkla müzeyi gezebilmeleri,

Yeşilköy Havacılık Müzesi'ni geçtiğimiz 2017 yılı içinde 126 bin kişi ziyaret etmiştir. Müzenin yıl içinde kapalı olduğu haftanın Pazartesi günleri ile Yılbaşı ve dini bayramların ilk günlerini çıkarırsak müzemiz yılın 310 günü açık durumdadır. Müzeyi yılda ziyaret eden kişi sayısını açık olan gün sayısına bölersek, teorik olarak yaz, kış, müzeyi günde 406 kişinin ziyaret ettiği sonucunu çıkarabiliriz. Bu sayı küçümsenmeyecek bir miktardır. Müzeyi ziyaret edenlerin %70'ini öğrenci gruplarının teşkil ettiği öğrenilmiştir. Öğrenci grupları arasında ilköğretim öğrencilerinin sayısı da büyük bir yekün tutmaktadır. Ziyaretçiler arasında fazla sayıda öğrenci grubunun bulunması havacılığın geleceği bakımından çok sevindiricidir. Çünkü bu öğrenciler ziyaretleri esnasında müzede gördükleri uçakları, helikopterleri, ve sergilenen diğer havacılık objelerini aynen videoya kaydeder gibi zihinlerine kaydetmekte ve havacılığa küçük yaştan itibaren heves duymaktadırlar.

Müzenin kapalı bir mekan olarak inşa edilmesi gibi bir arzuyu dile getirirken, yeni bir müze yapılmasının sadece bir inşaat işi değil, geleceğe dönük bir müzecilik anlayışının özelliklerini taşıyan bir uzmanlık alanına girdiği bilinmektedir. Yapılması düşünülecek bir havacılık müzesinin gelecek hedefleri olarak:

* Modern Kütüphane, Konferans Salonu, Fuar, Sinema ve Sergi Salonları ve Havacılık Mağazası gibi tesisler bir bütün olarak projelendirilmelidir.