İrfan SARP |
Emekli Hava Pilot Tümgeneral |
|
ATATÜRK HAVA LİMANI (LTBA) |
1. Türk askeri ve sivil
havacılığının doğum yeri ve
beşiğidir. |
2. Türkiye’de ilk iki uçak 15
Mart 1912 tarihinde bu
havaalanına inmiştir. |
3. Yolcu uçakları ilk uçuşlarını
bu havaalanından yapmıştır. |
4. Havalimanına bir jet
filosunun intikal ederek askeri
amaçlarla kullanılması harekât
planlarında yer almıştır. |
5. 35R pisti CAT 2 ve 05 pisti
CAT 3 kategorisi iniş sistemine
sahiptir. Uçaklar görüşün
kısıtlı olduğu çok kötü
havalarda bile bu havalimanına
emniyetle iniş yapabilmektedir. |
6. Ana pistlere ilave olarak
çapraz bir piste sahip
olduğundan yan rüzgar
inişlerinde problemle
karşılaşılmamaktadır. |
7. Şehrin merkezine yakın, kara
yolu ve metrosu terminale kadar
uzanan çok kolay bir ulaşıma
sahiptir. |
8. 2018 yılı yolcu trafiği 68,1
milyon olup dünyadaki binlerce
havalimanı arasında 17’nci
sırayı almıştır. |
9. DHMİ yönetimi, Atatürk
Havalimanı pistlerinin İstanbul
Havalimanı pistleriyle ayni
doğrultuda olduğu için hava
trafiğinin yönetilmesinde zorluk
olacağını gerekçe göstererek
hastane inşaatının pistler
üzerine alındığını açıklamıştır.
Konunun uzmanları bu gerekçenin
kesinlikle doğru olmadığını
belgeleriyle ispat etmişlerdir. |
10. Bu havalimanına sahra
hastanesi yapılması gerekçe
gösterilerek iki ana pistinin
kırılıp sökülmesiyle Türk
havacılığına çok büyük ve
affedilmez bir kötülük
yapılmıştır. |
11. Atatürk Havalimanı’nın ana
pistlerinin kırılmasıyla iki
ayrı suç işlenmiştir. Birinci
suç bir savunma tesisinin yok
edilmesi, ikinci suç kamu malına
zarar verilmesidir. |
12. Pistlerin kırılması üzerine
kamu malına zarar verildiği
gerekçesiyle, TMMOB Mimarlar
odası tarafından İstanbul
Cumhuriyet Savcılığına suç
duyurusunda bulunulmuştur. |
13. İstanbul Milletvekili Gamze
Akkuş İlgezdi konuyu TBMM
gündemine taşımış, bu pistlerin
kırılmasının mantıki bir
gerekçesi var mıdır sorusunun
cevaplanmasını istemiştir. |
14.Türkiye’de Partili
Cumhurbaşkanlığı Sistemi
iktidardan düştükten sonra yeni
gelecek olan iktidarın kırılan
pistleri tamir ettirip
havalimanını uçuşlara
açtıracağına inanılmaktadır. |
15. Türkiye’de havacılığın doğum
yeri ve 108 yıllık bir tarihe
sahip olan bu havalimanı sonsuza
kadar Atatürk ismini yaşatacak
şekilde uçuşlara açık
tutulmalıdır. |
16. ASKERİ VE SİVİL HAVACILIĞA
GÖNÜL VERENLER BİTTİ DEMEDEN
ATATÜRK HAVALİMANI BİTMEZ! |
İSTANBUL HAVALİMANI (LTFM) |
1. İstanbul Havalimanı, kış
mevsiminde bölgede meteorolojik
şartların en kötü olduğu,
şiddetli rüzgarların estiği ve
bölgeyi yoğun sis tabakasının
kapladığı bir yerde inşa
edilmiştir. |
2. Ortadoğu ve Afrika’nın sıcak
bölgelerinden gelen göçmen
kuşların uçuş yolu, Avrupa
istikametine gidişte ve dönüşte
bu havalimanı arazisinin tam
üzerinden geçmektedir. Bu durum
uçakların iniş ve kalkışlarında
kuş çarpma tehlikesini
beraberinde getirmektedir. |
3. Havalimanının dizaynında dört
adet paralel pistin terminal
binasının bir tarafında inşa
edilmesiyle stratejik bir hata
yapılmıştır. Stratejide yapılan
bir hatanın ise taktik
tedbirlerle düzeltilmeyeceği,
akademilerde ders konusu olarak
okutulmaktadır. Dört paralel
pistin hepsinin bir tarafta inşa
edilmesi, uçakların terminal
park sahasından en uzaktaki pist
başına gidişlerinde taksi
sürelerinin uzamasına ve ilave
yakıt harcanmasına sebep
olmaktadır. Dünyada dört paralel
pistin terminal binasının bir
tarafında inşa edildiği başka
bir havalimanı bulunmamaktadır.
Dünyada en fazla yolcu trafiği
olan Atlanta Havalimanı’nın doğu
/ batı istikametinde beş adet
paralel pisti vardır. Ancak
terminal binası bu pistlerin
arasında inşa edildiğinden
İstanbul Havalimanı’nda olduğu
gibi taksi sürelerinin uzun
olması gibi bir problemi
bulunmamaktadır. |
4. Terminal binasının en
batısındaki 16 R pist başına
kalkış için gidecek bir uçak
12 km. mesafe kat etmek
zorundadır. Bu piste iniş
yapan uçak da ayni şekilde
bu 12 km.lik mesafeyi kat
etmek durumundadır. Bu kadar
uzun bir mesafe kat
edilmesinin sebebi, 35R ve
35L pistlerinden iniş kalkış
yapacak uçaklara emniyet
kleransı sağlanması için 35R
ve 35L pistlerinin güneyinde
4 km. uzunluğunda “U”
şeklinde bir taksi yolu
yapılmış olmasıdır.
Terminalden batıdaki pist
başlarına kalkış için giden
uçaklar ve iniş yapan
uçaklar bu 4 km.lik taksi
yolunu kullanmak
zorundadırlar. Bu da taksi
esnasında fazladan yakıt
harcanmasına yol açmaktadır.
İstanbul Havalimanı’nı
kullanan toplam uçak
sayısını, bu 4 km.lik taksi
yolunda ekstra, fazladan
harcadıkları yakıt
miktarıyla çarptığımızda ne
kadar büyük bir miktar maddi
zarara uğrandığı ortaya
çıkacaktır. |
5. Terminalden hareket eden bir
uçak 35R ve 35L pistlerinin
güneyinde U şeklinde inşa edilen
bu taksi yolundan 16R pist
başına gidiş ve gelişlerde 10
noktada 90 derecelik dönüş
yapmaktadır. Mesafenin uzunluğu
ve fazla sayıda yapılan
dönüşlerde süratin azaltılmak
zorunda kalınması, taksi
süresinin uzamasına etken
olmaktadır. Dünyadaki belli
başlı havalimanları üzerinde
yapılan incelemede, terminalden
pist başına gidişte ve dönüşte
10 adet 90 derecelik dönüş
yapılan başka bir havalimanına
rastlanmamıştır. |
6. Terminalden pist başına gidiş
ve dönüşlerde arazinin kot farkı
sebebiyle inişli ve çıkışlı
taksi yapmak zorunda
kalınmaktadır. Taksi esnasında
inişli yolda fren yapılınca
dikme balatalarının ısınmasına,
yokuşlu yolda gaz açılması ise
fazla yakıt sarfiyatına sebep
olmaktadır. |
7. Havalimanında terminal
binasının batısındaki 35R ve 35L
pistleri ile 34R ve 34L pistleri
arasındaki mesafeler 500 feet
gibi kısa inşa edilmiştir.
Pistler arasındaki mesafeler
doğrudan uçuş emniyetiyle
ilgilidir. Bir havalimanında
paralel pistler arasındaki
mesafeler için ICAO DOC 9643 ve
ANNEX 14 dokümanlarında
“Bağımsız (independent) Paralel
Aletli Yaklaşım Usulleri” ve
“Bağımlı (dependent) Paralel
Aletli Yaklaşım Usulleri”
standartları belirtilmiştir.
Dünyada en fazla yolcunun
taşındığı ilk 20 havalimanı
incelenmiş ve hepsinin de
Bağımlı Paralel Pistleri
arasındaki mesafenin 500
feet’ten fazla olduğu
görülmüştür. Bu havalimanları
2018 yılı yolcu sayısıyla şu
şekilde sıralanmaktadır:
Atlanta, Beijing Daxing, Dubai,
Los Angeles, Tokyo Haneda,
Şikago, Londra Heathrow, Hong
Kong, Şanghay, Paris CDG,
Amsterdam, Yeni Delhi, Çin
Guangzou, Frankfurt, Dallas,
Seul Incheon, İstanbul Atatürk,
Jakarta, Singapor, Denver.
|
8. Terminal binası batısında
ayni istikamette dört
paralel pisti bulunan ve 15
Haziran günü terminal
doğusunda beşinci paralel
pisti uçuşlara açılan
İstanbul Havalimanı’nda,
Atatürk Havalimanı’nda
olduğu gibi çapraz bir pist
bulunmamaktadır. Çapraz bir
pistin olmaması, yan
rüzgarlı havalarda yapılan
inişlerde problem yaratmakta
ve pas geçmelere, havada
beklemelere sebep
olmaktadır. Yeni pistin
açılışının ertesi günü,16
Haziran 2020 tarihli bir
gazetede yer alan haberde,
DHMİ ihale şartnamesinde
pist uzunluğunun 3.750 metre
(12.303 feet) ve
genişliğinin 60 metre (200
feet) olduğu yazılıyken,
açılışı yapılan pistin
uzunluğunun 3.060 metre
(10.039 feet) ve
genişliğinin 45 metre (150
feet) olduğu bilgisi yer
almıştır. DHMİ’nin Ağustos
2016 tarihli IV.Etap
planında, doğu - batı
istikametinde çapraz bir
pist inşaatının tasarlandığı
gösterilmektedir. Ancak bu
çapraz pistin inşaatına ne
zaman başlanacağı ve ne
zaman tamamlanıp kullanıma
açılacağına dair bir bilgi
açıklanmamıştır. Doğu-batı
istikametindeki bu pist de
inşa edildiğinde İstanbul
Havalimanı 6 pistli bir
havalimanı olacaktır.
İstanbul Havalimanının 6
adet uçuş pisti sayısını
dünyada 2018 yılında
taşıdıkları yolcu sayısı
istatistiklerine göre ilk 20
sırada bulunan
havalimanlarının pist
sayılarıyla mukayese
ettiğimizde ilginç bir durum
ortaya çıkmaktadır. Dünyada
89.1 milyon yolcu sayısıyla
3’ncü sırada yer alan Dubai
Havalimanı, 80.1 milyon
yolcuyla 7’nci sırada yer
alan Londra Heathrow
Havalimanı, 74.5 milyon
yolcuyla 8’nci sıradaki Hong
Kong Havalimanı, 69,7 milyon
yolcuyla 13’ncü sıradaki Çin
Guangzou Havalimanı, ve 66.9
milyon yolcuyla 18’nci
sırada bulunan Jakarta
havalimanının bu büyük yolcu
sayılarını sadece 2 paralel
pistle gerçekleştirdiklerini
burada not edelim. |
9. İstanbul Havalimanı Yap İşlet
Devret modeliyle inşa edilmiş ve
firmaya belli sayıda uçakların
kullanılması garantisi
verilmiştir. İstenen sayıda
uçağın kullanmasına imkân
sağlanması için Atatürk
Havalimanı ticari havayolu
uçuşlarına kapatılmıştır. |
10. Havalimanında terminal
ve pistlerin konumlarının
yanlış dizayn edilmesi,
taksi sürelerinin uzun
olması, havalimanı yerinin
bölgedeki meteorolojik
şartların en kötü ve göçmen
kuşların uçuş güzergahı
üzerinde olması, aynen üst
düğmesi yanlış iliklenen bir
gömleğin bütün düğmelerinin
yanlış ilikleneceği
örneğinde olduğu gibi
İstanbul Havalimanı’nın
ticari uçuşlarda
kullanılmasındaki
problemleri beraberinde
getirmiştir. İstanbul
Havalimanı’nda mevcut bu
problemlerin Atatürk
Havalimanı’nda yer almadığı
bilinen bir gerçektir. Bütün
bu problemlerle birlikte,
yetenekli uçuş ekibinin ve
yer personelinin üstün
gayretleriyle, yurtiçi ve
uluslararası uçuşlar,
standartlar dahilinde bu
havalimanından
yapılabilmektedir. |
11. İstanbul bölgesi için
gelecekte yolcu trafiğini
kaldıracak en az üç havalimanına
ihtiyaç duyulacağı uzmanlar
tarafından hesaplanmaktadır.
Dizaynında ve kullanımında
yukarıdaki maddelerde birçok
problemi izah edilen İstanbul
Havalimanı’nın gelecekte yolcu
taşımacılığı yerine kargo uçuş
merkezi olarak kullanılması ve
yolcu trafiğini karşılamak
üzere, Silivri bölgesinde
modern, yeni bir havalimanının
yapılması en uygun hareket tarzı
olarak görülmektedir. Böyle bir
uygulamada Silivri – Atatürk -
Sabiha Gökçen Havalimanlarının
yolcu trafiğinde, İstanbul
Havalimanı’nın kargo uçuşlarında
kullanılmasıyla, içinde
bulunduğumuz yüzyıl içinde
İstanbul bölgesinin yolcu ve
kargo taşımacılığı, en mükemmel
koşullarda yerine getirilmiş
olacaktır. |
İrfan Sarp |
16 Haziran 2020 |
İletişim: isarp56@gmail.com |
|
|