T-37 B/C Tweety bloğunun
üçüncü sortisiydi. Haftanın
yorgunluğu sıcaklarla birleşince
insanın dayanma limitlerini
zorluyordu. Pilot adayı
teğmenimle Görerek-16 sortisi
planlanmıştı. Çalışma sahası
içerisinde viril çalışmasına
başlayana kadar klasik bir
görerek sortisi şeklinde her şey
normal gidiyordu. Aday viril
çalışması için gerekli
kontrolleri yapıp, viril
çalışmasına başladı. Ben adayın
GÖ-16 gibi ileri bir safha sorti
uçmasının ve günün yorgunluğunun
etkisiyle kontrolü tamamen adaya
bırakmıştım. İki tane viril
önleme çalışmasını takiben aday
viril çalışması için burnu 40
derece yukarı kaldırıp, lövye
tam geri ve tam direksiyon
kumandası ile uçağı virile
soktu. Virilin istikrar
bulmasını takiben adayın çıkış
kumandası vermesine rağmen uçak
virilden çıkmamıştı. Derhâl
adaya kumandaları bırakmasını
ikaz ettim. Ama aday ikazıma
cevap vermiyor, kumandaları
bırakmıyordu. Tekrar ikaz etmeme
rağmen aday kumandayı
bırakmıyordu. Bu sefer bağırarak
ve sertçe eline vurarak ikaz
edince aday kumandaları bıraktı.
Bu sırada hızlı bir şekilde
irtifa kaybımız devam ediyordu.
O an aklımdan pek çok düşünceyle
birlikte brifingte konuştuğumuz
virilden son çıkış deneme ve
atlama irtifası gelmişti.
Kumandaları aldıktan sonra
derhâl virilden tek çıkış
usulünü uygulamaya başladım.
Ancak virilin dönüş yönünü
algılayamıyordum. Bu zamana
kadar T-37 B/C Tweety uçağı ile
en az 1500 sorti uçmuş,
adaylarıma fiziki olarak böyle
bir şey olacağını anlatmıştım,
fakat doğrusu ben bile böyle
durumla karşı karşıya
kalabileceğimi hiç
düşünmemiştim. Virilin yönünü
saptamak için daha önce
defalarca eğitimini yaptığımız
gibi ibre kontrolü yaptım ve ona
göre çıkış kumandası verdim.
Neyse ki uçak bu sefer çıkış
kumandasını kabul etmişti. Önce
dönüş yavaşladı, takiben 9000
feet'lerde uçak süzülerek
virilden çıktı. O gün için
virilden çıkış için
belirlediğimiz son deneme
irtifası 9600 feet idi. Yani
uçak virilden çıkmasa ve bir kez
daha virilden çıkış kumandası
versek atlama limitlerinin
altına inmek zorunda kalacaktık.
Takiben sorti gereklerini
tamamlayıp inişi
gerçekleştirdik. |