Şehit Hava Pilot Yüzbaşı Cengiz TOPEL (1955-19), 1934 yılında İzmit'te doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul Kadıköy'de, lise öğrenimini 1953 yılında Kuleli Askeri Lisesi'nde tamamladı.

1953 yılında girdiği Kara Harp Okulu'ndan 1955 yılında Asteğmen olarak mezun oldu. 28 Şubat 1956'da teğmenliğe yükseldi. Küçük yaşlarından beri havacılığa olan merakı sonucu hava sınıfına ayrıldı ve pilot eğitimi için Kanada'ya gönderildi. Kanada'daki eğitimini başarıyla tamamlayarak 1957 yılında yurda dönüp Hava Eğitim Komutanlığı'nda göreve başladı, 30 Ağustos 1958'de üsteğmenliğe yükseldi ve Merzifon 4 ncü Hava Üs'süne atandı. 1961 yılında Eskişehir 1 nci Ana Jet Üs 112 nci Filo Komutanlığı'na atandı. 1963 yılında yüzbaşılığa terfi etti.

5 Ağustos 1964 yılında Rumlar Erenköy ve Mansur bölgelerine denizden hücumbotları, karadan ise tanklarla takviyeli piyade birlikleri ile ani bir saldırıya geçtiler. Türk kasabalarını havanlarla topa tutarak sahildeki Türk balıkçı teknelerine ateş açtılar. Ada'daki Birleşmiş Milletler Barış Gücü Kuvvetleri bu katliam harekâtı karşısında hareketsiz kaldı. Türkiye'den ilk yardım 7 Ağustos'ta 4 uçak ile yapıldı. Yapılan bu uyarı uçuşu, Erenköy'de üç gündür kahramanca direnen ve Anavatan'dan yardım bekleyen Mücahitler için bir umut ışığı oldu.

8 Ağustos 1964'te Türk Hava Kuvvetlerinin harekâtını gerçekleşirken Eskişehir 112 nci Filo Komutanlığı'nda oluşturulan dörtlü kolda;

Cengiz TOPEL liderliğindeki kol, 8 Ağustos Cumartesi saat 17.00-18.00 civarında Eskişehir'den havalandı. Bu harekatta Gemikonağı-Yeşilyurt arasında kol hedefleri olan hücumbotlar görülür görülmez atış düzenine geçildi. Limanın hemen arkasında denize paralel uzanan yüksek dağlar nedeniyle denizden karaya doğru bir atış düzeni izlendi. Artık taarruzlar başlamıştı. Denizdeki hücumbotlar kaçmaya, uçaklar ise onları hedef almaya çalışıyorlardı. Bu uğraşı içerisinde F-100D "Super Sabre" tipi jet uçağımızı kullanan Cengiz TOPEL ilk dalışını yaptı. Hücumbot, hedef göstergesinde hızla büyürken bombasını attı ve yükseldi. İlk dalışlardan sonra kol tekrar atış düzenine girerek ikinci dalış için hazırlandı. İşte her şey o zaman oldu.

Akdeniz üzerinde Erenköy'e gitmekte olan Bnb. H. Basri YURDAKUL’un telsizinden şu sözler yankılandı..

Cengiz TOPEL'in uçağı isabet almış, paraşütle atlamak zorunda kalmıştır. Cengiz TOPEL, paraşütle atladıktan sonra Lefke, Gaziveren, Elye ve Çamlıköy Türk yerleşim birimleri arasında bulunan Peristeronori Rum köyünün yakınından geçen bir asfalt yola inmiştir. Yere indiği zaman bir ayağının kırıldığı ve çene kemiğinin zedelendiği söyleniyor olmasına rağmen bunun doğruluk derecesini belirtir bir kanıt bulunamamıştır.

Cengiz TOPEL'in yere indikten sonra haritasından Lefke yönünü tespit ederek, o yöne doğru koşmaya başladığı ancak kısa bir süre sonra arkasından gelen bir jipte bulunan üç Rum askeri tarafından yakalandığı, ayrıca mermisinin bitimine kadar kendisini koruduğu ve yanına hiç kimseyi yaklaştırmadığı söylenmektedir.

Cengiz TOPEL'in yakalandıktan sonra başına gelenler konusunda birçok varsayımlar ortaya atılmıştır.

Bir varsayıma göre, Cengiz TOPEL, Peristeronori Rum köyü yakınlarında yakalandıktan sonra Güzelyurt'a götürülür. Fakat tam şehrin girişinde 500 kadar Rum askeri ve Grivas'ın (EOKA Lideri) adamları tarafından araba durdurulmak suretiyle aşağıya indirilir. Elleri kelepçeli olduğu halde hemen orada konuşturulmak istenir, Cengiz TOPEL'in suskunluğunu attıkları dipçik darbeleri ile bozamayınca sinirlenirler ve arkadan üç el ateş ederek O'nu yaralarlar. Ancak Cengiz TOPEL'den daha çok bilgi almak isteyen Rum liderlerinin olaya el atmaları ile Lefkoşe Rum hastanesine kaldırılarak ameliyat edilir.

Diğer bir varsayıma göre ise Cengiz TOPEL, önce Güzelyurt hastanesinde tedavi edilip daha sonra Rum Manastırı'na götürülerek kendisinden bilgi vermesi ve televizyona çıkıp Türkiye aleyhinde konuşma yapması istenir. Cengiz TOPEL tarafından, Rumların bu istekleri reddedilince kendisine canice ve acımasızca işkence yapılarak öldürüldüğü belirtilmektedir. Bütün bunlardan sonra Cengiz TOPEL, Lefkoşe Rum Hastanesine götürülmüştür.

Yzb.Cengiz TOPEL'e savaş esiri muamelesi yapılması gerekirken, Rumlar uluslararası yasalara aykırı hareket etmişler ve O'nu şehit etmişlerdir. Cenazesi Türkiye'nin ısrarlı girişimleri sonucunda alınabilmiş, 11 Ağustos'ta saat 22.00'da Rumların elinde bulunan Lefkoşe Rum Hastanesi'nden Kıbrıs Türk Hastanesi'ne Kızılhaç temsilcileri tarafından bir tabut içinde ve çıplak olarak getirilmiştir. Cesedin yapılan muayenesinden ölümün takriben 6 ile 48 saat önce vuku bulduğu, yani büyük bir ihtimalle 9 Ağustos akşamı şehit edildiği tahmin edilmektedir. Yüzbaşı TOPEL'in cesedinde bu tarihten sonra Rumlar tarafından bir otopsi yapılmıştır.

Cengiz TOPEL için Kıbrıs'ta, Adana'da, Ankara ve İstanbul'da yapılan törenlerden sonra 14 Ağustos 1964 tarihinde Edirnekapı'da Sakızağacı Hava Şehitliği'nde naşı toprağa verilmiştir.

Cengiz TOPEL, Cumhuriyet döneminin ilk Hava Harp Şehidi olmuştur. Vatan için seve seve kanını döken ve canını veren bu kahraman vatan evladı, silah arkadaşları, tüm havacıların gönlünde sonsuza dek yaşayacaktır.

Ruhu şad olsun.

ANILARDA ŞEHİT HAVA PİLOT YÜZBAŞI CENGİZ TOPEL