Ben Kimim

 
 
 

ANTİSOSYAL KİŞİLİK YAPISI VE TIBBİ SERTİFİKASYON

 

Antisosyal Davranış: Zihinsel hastalıkların tanısal ve istatistiksel değerlendirmesi için hazırlanmış uluslar arası ölçütler vardır (DSM IV). Bu ölçütlerin yer aldığı el kitabında antisosyal kişilik bozukluğu, çocukluk ve ergenlik dönemlerde başlayıp yetişkinlikte de devam eden ve başkalarının haklarına saygısızlık ve tecavüz etme tutumlarının belirgin olduğu bir ruhsal rahatsızlık olarak gösterilmektedir. Bu kişiler kendi davranışlarını kötü olarak görmedikleri gibi, değişmeye de istekli değildirler. 40’lı yaşlardan sonra kriminal davranışlarda ve uyuşturucu kullanımında bir miktar azalma olasıdır; ama hastalığın gidişi kötüdür. Tedavi çabaları genellikle sonuçsuz kalır. Bazı ilaçlar kısa süreli yatışma sağlayabilir; hapishane ve hastane ortamlarında grup psikoterapileri de yararlı olabilir ama uzun erimli fayda veya değişim elde edilemez.

Öykü: 2003 Ağustos’unda Class-3 tıbbi değerlendirme sırasında AME tarafından karar verilmek üzere Aeromedical Certification Division’a (AMCD) sevk edilmiş 36 yaşında erkek olgu. Dosyasında psikiyatrik ve psikolojik değerlendirmeler yanı sıra, geçmişteki suç ve cezalarına ait resmi belgeler de bulunmakta. Bu belgelere göre; 13-17 yaşlarında araba hırsızlığından dolayı 7 kez çocuk hapishanesinde tutuklu kaldığı, 17 yaşında bıçakla dükkan soymaktan 5 yıl hapis yattığı, edepsizce teşhir suçundan 3 hafta ceza evinde kaldığı, 27 yaşında alkollü araba kullanırken bir kişiyi kaldırımda sıkıştırmaktan dolayı tekrar tutuklandığı, 28 yaşında başka bir kişinin ismini kullanarak telefon almak ve sahte kimlik kullanmaktan, 34 yaşında da telefon sapıklığı yüzünden tutuklandığı anlaşılmakta. Eski patronuna 2 gün içinde binlerce faks çektiği yönündeki şikayetler ise kanıtlanamadığından ceza verilmemiştir

Psikiyatrik özgeçmiş: Belli bir hastalığı yok. Ancak gençliğinde psikiyatrik danışmanlığa başvurma ihtiyacı gösterdiği, bir süre Alkolik Anonymus toplantılarına devam ettiği belgeli

Sosyal ve aile özgeçmişi: Anne ve baba ayrı yaşamakta. Okul devresinde sürekli kavga ettiği ve notlarının çok düşük olduğunu belirtti. Hiç evlenmemiş. Sigara ve ilaç kullanmamakta, cinsel sapması olmadığını, hafta sonlarında fazlaca alkol almakla birlikte yasal sorun yaşamadığını söylemekte. Kız kardeşi ilaç bağımlılığından dolayı hapis cezası almış, amca ve halası da aynı nedenle tedavi görmüş.

Ruhsal muayene: İyi giyimli, yer ve durumu hakkında bilinçli ve oryante, göz teması kurmakta, konuşması normal, düşünceleri amaca yönelik. Duygulanım normal, yakın ve uzak belleği iyi. İçgörü ve yargı işlevleri zayıf. Depresyon, hezeyan, halüsinasyon, süisidal düşünceleri yok.

Test bulguları: Dikkat, zihinsel esneklik, sonuç çıkarma ve psiko-motor hızı ortalamanın üstünde. Dürtüsellik, isyankarlık, riskli tutumlara yatkınlık bulguları dikkat çekmekte.

Uçuşa tıbbi uygunluğu: FAA, AMEX kriterlerine göre; özgeçmişinde açıkça belli olan eylemlerle, gözlenen veya açığa çıkmış aşikar kişilik bozukluklarını uçuştan elenme nedeni sayar. Antisosyal kişilik bozukluğu olan kişilerin özgeçmişinde minor (okuldan kaçma, kurallara uymama) veya major nitelikte (kriminal suçlar, alkol-madde bağımlılığı,vs) davranış bozuklukları mutlaka bulunur; bunlar uçuş emniyeti için risk faktörü sayılır ve lisans verilmez.

Sonuç: Bu vaka AMCD tarafından tartışıldı. Yoğun antisosyal öyküsü bulunan bu kişinin sertifikasyon isteği kabul edilmedi.

Kaynaklar:

1. Connolly K. Antisocial Personality Disorder and Medical Certification. Federal Air Surgeon’s Medical Bulletin. Vol. 43, No.4: 5-6, 2005

2. DeHart RL, Davis JR Fundamentals of Aerospace Medicine 3rd Edit. Lippincott W&W 2002 p.411
Çeviri: Dr. Abdullah Öksüz, Doç.Dr. Muzaffer Çetingüç
www.hvtd.org