1. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Etkinliği çeşitli araştırmalarla kanıtlanmıştır.

Bu araştırmaya katılanlar 3 gruba ayrılmışlardır:

Bütün deneklerden uçuş korkusu ile ilgili bir kitap okumaları (Yardım! Uçmalıyım) istenmiştir. BIB grubundakiler sonraki 5 hafta boyunca başka bir tedavi almamışlardır.

VRE uygulaması Amsterdam Üniversitesi Klinik Psikoloji bölümünde karanlık bir laboratuarda uygulanmıştır. Sanal uçuş ortamı bilgisayar aracılığı ile oluşturulmuştur. Uçuş korkusu için bir havaalanı (Amsterdam) ve bir uçak içi ortamı olmak üzere 2 adet sanal ortam yaratılmıştır. İlk bölümde hastaların havaalanı içerisinde yürüdükleri ortam canlandırılmıştır. Bu bölümde alana, hastaların tutunabileceği yürüyen bir parmaklık konulmuştur. İkinci kısımda ise hastalar kalkış, türbulans ve iniş sırasındaki titreşimleri veren uçak koltuğuna oturtulmuşlardır. Yükseklik korkusu için de aşamalı olarak uygulanan 3 sanal ortam yaratılmıştır: a) Açık bir alanda 6 katlı bir yangın çıkışı; b) Bir binanın tepesinde bir teras bahçesi; c) 8 katlı sanal bir inşaat alanı.

a) Biri büyük, biri küçük 2 asansör; b) Gittikçe daralan bir koridor; c) 1 metrekarelik küçük bir oda.

Tedavi sırasında hastalardan kaygılarını düzenli olarak 0-10 arasında derecelendirmeleri ve tedavi sırasında kendilerine kaygı yaratan durumları aşamalı olarak anlatmaları istenmiştir. Her aşamadaki kaygı sonlandığında hastalar bir sonraki aşamaya geçmeleri için cesaretlendirilmişlerdir. (örn: uçağın önce bir basamağına çıkıp, kaygı sonlandığında ikinci basamağa geçmek gibi.) Bu süreçte sadece maruz bırakma (yüzleştirme) kullanılmış, herhangi bir kognitif müdahale ya da gevşeme tekniği verilmemiştir. Hastalara ev ödevi de verilmemiş veya evde kendi kendilerine pratik yapmaları istenmemiştir. Bireysel seanslar ise kognitif terapi ve relaksasyonu (gevşeme) da kapsamıştır. Bu teknikler 4 seans kadar bir süre devam etmiş ve aynı zamanda terapistin ofisindeki uçak koltuğunda otururken de uygulanmıştır. Kognitif teknikler kişinin gerçek dışı inançlarını ortadan kaldırmak için kullanılmıştır. BIB grubundakilere uçuş korkusu için, “uçuş, uçaklar, gevşeme, kognitif ve davranışçı başa çıkma stratejileri ve kendi kendine yardımı” içeren kitap verilmiş ve 5 hafta içinde VRE veya BDT ile tedavi başlamadan önce okumaları istenmiştir. Bütün gruptaki katılımcılar VRE veya BDT’yi tamamladıktan sonra son olarak, psikoeğitim, uçaklar hakkında eğitim, pilot uçuş güvenliği, kognitif terapi, 2 simülasyon uçuşunu ve bir gerçek uçuşu kapsayan 2-d grup eğitimi almışlardır.

Araştırmaya, demografik ve anamnezik ölçümlerinde (yaş, cinsiyet dağılımı, son uçuştan sonra geçen süre, fobi süresi ve kaygı skorları) farklılık olmayan 86 kişi alınmıştır. Sonuçlar, tek başına hiçbir tedavi yönteminin istenilen etkiyi sağlamadığını göstermiştir. BİB, diğer özgül fobilerde iyi sonuç vermekle birlikte uçuş korkusunda etkili bir tedavi yöntemi olarak bulunmamıştır. BİB, VRE ve BDT de tek başına istenilen etkiyi göstermemiştir. Etkiler beklenilenden az olarak ölçülmüştür. Bunun sebebi, sanal ortamda yaşanan kaygı sönmesinin gerçek hayatta kontrol edilememesi nedeniyle olabilir. Örneğin, hastalar akrofobi için tedavi edilselerdi bunun etkisini günlük yaşamda deneyimleyebilirlerdi (örn: merdiven çıkma, alışveriş merkezine gitme vb.) Ancak uçuş korkusunun genellenmiş etkisi, kendini sadece gerçek uçak içinde uçarken belli etmektedir. VRE sırasında korku sönmesi yaşayan hastalar, bunun gerçek uçuşta olup olmayacağına dair şüphe duymuş olabilirler ve bu da beklenilen etkiyi düşürmüş olabilir.