|
|
RF-84F “THUNDERFLASH" KEŞİF/AV UÇAĞI
|
FOTOĞRAF KEŞİF
SİSTEMİ |
|
|
1. HAVA FOTO KEŞFİNİN
TARİHÇESİ: |
Wright kardeşlerin 17 Aralık
1903’de yaptıkları ilk
uçuştan sonra uçağın askeri
açıdan büyük yararlar
sağlayacağı çok çabuk
anlaşılmış ve keşif/bombardıman görevlerini
yapabilecek şekilde
geliştirilmesine
başlanmıştı. |
Birinci Dünya Savaşı’na
kadar düşmanın cephedeki
hareketleri sabit bir
noktadan yükseltilen
balonla, cephe gerisindeki
yedek birlikler ve lojistik
faaliyetleri gibi bilgiler
ise ajanlar tarafından
sınırlı olarak sağlanıyordu.
Gözleme dayanan ve zor
şartlarda elde edilen bu
bilgiler, bazen yanlış
algılama ve değerlendirme
yapılması nedeniyle
yanıltıcı olabiliyor,
harekâta olumsuz olarak etki
ediyordu. |
Foto keşif görevleri ilk
olarak Birinci Dünya
Savaşı’nın başladığı 1914
yılında yapılmış ve olumlu
sonuçları da hemen
alınmıştı. Havadan çekilen
fotoğrafların herhangi bir
etki altında kalınmadan
değerlendirilmesi nedeniyle
karşı taraf hakkında doğru
bilgiye ulaşılmasını
sağlamıştı. Ayrıca bilginin
çabuk elde edilmesi ve
fotoğrafların çoğaltılarak
ilgili makamlara
gönderilmesi olumlu
etkenlerdi. İngiliz Kraliyet
Uçuş Birlikleri bünyesinde
hava foto keşif görevlerini
yapacak uçuş ekibi
belirlenmiş ve bu personel
yalnız hava foto keşif
görevlerinde kullanılmıştı.
Alman uçuş birliklerinde de
buna benzer bir uygulama
yapılıyordu. Fotoğraflar zor
şartlarda ve ilkel bir
teknikle çekiliyordu.
Örneğin, fotoğraf makinesi
elde tutulduğu için uçağın
ani hareketinde veya
türbülansta fotoğraf
makinesinin, hatta fotoğrafı
çekenin düşmesi ara sıra
rastlanan bir olaydı. |
|
Fotoğraf:
American
Photo
Archive Com |
|
|
Fotoğraf:
USAF |
|
|
İkinci Dünya Savaşı’nın
başladığı 1939 yılına kadar uçaklar, fotoğraf makineleri ve fotoğraf çekme
teknikleri teknolojiye paralel olarak geliştirilmişti. Savaş yıllarında İngiliz
Kraliyet Hava Kuvvetleri yüksek irtifadan foto keşfi yapan De Havilland Mosquito
Mk.1 ve Hawker Typhoon uçaklarını, Alman Hava Kuvvetleri 40,000 feet
yükseklikten fotoğraf çekebilen, basınç kabinli Junkers JU-86P ve uzun
menzilli Dornier DO-217A/O gelişmiş foto keşif uçaklarını kullanmıştı.
Birleşik Devletler, 7 Aralık 1941’de Japonların Pearl Harbor baskınından sonra
savaşa katılmıştı.
P-38 “Lightning”,
P-51 “Mustang” av uçakları ile
B-29
“Superfortress” bombardıman uçaklarının bir kısmı aynı zamanda foto keşif
görevleri için de kullanılıyordu. |
İkinci Dünya Savaşı’ndan
sonra, özellikle Soğuk Savaş
döneminde hava foto keşfi
daha da önem kazanmış,
uçaklar ve fotoğraf
makineleri gelişen
teknolojiye paralel olarak
sürekli yenilenmişti. |
Günümüzde uyduların devreye
girmesiyle uzun menzilli
(stratejik) keşif uçakları
önemini yitirmişse de kısa
ve orta menzilli (taktik)
keşif uçakları güncelliğini
korumaktadır. |
2. RF-84F UÇAĞININ
TARİHÇESİ: |
RF-84F "Thunderflash" uçağı;
Birleşik Devletler'de
Republic Aviation firması
tarafından 1955-1957
yıllarında toplam 715 adet
üretilmiş, 386 adedi NATO
ülkeleri hava kuvvetlerinde
görev yapmıştı. Uçağın
tasarımı Gürcü asıllı,
Birleşik Devletlerin askeri
jet uçakları planlarını
hazırlayan Alexander
Kartveli (9 Eylül 1896-20
Haziran 1974) tarafından
yapılmıştır. |
RF-84F "Thunderflash"; F-84F
"Thunderflash" uçağı temel
alınarak, bu uçakta yapılan
değişikliklerle gün ışığında
fotoğraf çekebilen keşif
uçağı olarak üretilmiştir.
Bu değişikliklerden en
önemlisi F-84F
"Thunderflash" uçağında,
motora giden havanın
burundan alınmasına
karşılık, RF-84F
"Thunderflash" uçağında hava
alıkları kanatların gövde
ile birleştiği yerdedir. Her
iki hava alığında motora kuş
girmesini önlemek amacıyla
gerektiğinde kullanılan elek
mevcuttur. |
Üretimi tamamlanan ilk
YRF-84F'nin (51-1828) test
uçuşu 1952 yılının Şubat
ayında gerçekleşmiş,
Birleşik Devletler Hava
Kuvvetleri'nde 1954 yılında
görev yapmaya başlamıştır. |
|
RF-84F "Thunderflash" Keşif/Av
Uçağı
|
|
|
RF-84F "Thunderflash" Keşif/Av
Uçağı
|
|
Resmi büyütmek için
üzerine tıklayın |
|
RF-84F
"Thunderflash"
Keşif/Av Uçağı
Kokpiti |
Fotoğraf: 185arw Ang
Af Mil |
|
RF-84F "Thunderflash"
uçağının teknik özellikleri
aşağıdaki tabloda olduğu
gibidir. |
Yapımcı firma |
Republic
Aviation/Birleşik
Devletler |
Uzunluğu |
43 feet, 4.75
inch (13.23
metre) |
Kanat açıklığı |
33 feet, 7.25
inch (10.25
metre) |
Yüksekliği |
14 feet, 4.75
inch (4.39
metre) |
Boş ağırlığı |
13,830 libre
(5,200 kilogram) |
Azami kalkış ağırlığı |
28,000 libre
(12,701
kilogram) |
Yakıt miktarı |
Dahili
depo;
3,540
libre |
Harici
depo;
6330
libre |
|
Yakıt cinsi |
JP-4 |
Motor tipi |
1xWright J-65
W-3 |
Motor gücü |
1x7,220
libre.kuvvet
(1x32,2 kN) |
Azami hızı |
604 knot (1,119
kilometre/saat) |
Tırmanma hızı |
8,200
feet/dakika (42
metre/saniye) |
Tavanı |
46,000 feet
(14.000 metre) |
Görev yarı çapı |
704 Nautical
Miles (1,304
kilometre) |
Havada kalış
süresi |
3 saat |
İlk uçtuğu tarih |
Şubat 1952 |
Hizmete girdiği
tarih |
12 Mayıs
1954 |
Silahları |
4xM3 12,7
milimetre makineli tüfek,
6,000 libre
(2,727 kilogram)
bomba. |
|
RF-84F "Thunderflash" uçağı
Birleşik Devletler Hava
Kuvvetleri ile Türk Hava Kuvvetleri, Alman, Hollanda, Belçika,
Fransız, İtalyan, Norveç ve
Yunan hava kuvvetlerinde
görev yapmıştır. |
Türk Hava Kuvvetleri'nde
1957-1980 yılları
arasında kullanılan
RF-84F "Thunderflash"
uçaklarının üretim
numaraları, geldiği
tarih ve ülke ile ilgili
bilgiler yer almaktadır.
Sayfaya ulaşmak için
tıklayın. |
3. RF-84F
“THUNDERFLASH” AV/KEŞİF UÇAĞI FOTOĞRAF MAKİNALARI: |
|
a. Fotoğraf makineleri ve
özellikleri: |
|
Uçağın iki bölmeden
oluşan burun kısmında
beş ayrı tipte altı adet
fotoğraf makinesi yer
alır. Arka bölmenin
kokpite yakın olan
kısmında dikey (Vertical) fotoğraf
çeken KA-38, bu makinenin hemen önünde sola eğimli
(Left Oblique) fotoğraf çeken KA-22 ve
ön bölümün arkasında ufuktan-ufuk’a (Tri-Metregon) fotoğraf çeken KA-2, KA-3, ön kısımda eğimli
(Dicing) fotoğraf çeken KA-17C fotoğraf makineleri bulunmaktadır. |
|
|
Ön Ve Arka
Bölümdeki Kameraların Konumu |
|
|
Ön
Ve Arka Kamera
Bölümlerinde Kamera Bakım Çalışması |
|
FOTOĞRAF MAKİNELERİ İLE FİLM KASETLERİNİN
ÖZELLİKLERİ
|
|
|
|
Negatif Film Ölçüsü |
(Inch) |
|
Kasetteki Film Uzunluğu |
(Feet) |
|
KA-17C |
6 |
74 X 74 |
9 X 9 |
180 |
KA-17C |
12 |
41 X 41 |
9 X 9 |
180 |
KA-22 |
24 |
21 X 21 |
9 X 9 |
180 |
KA-22 |
24 |
21 X 42 |
9 X 18 |
370 |
KA-38 |
36 |
14 X 38 |
9 X 18 |
370 |
|
|
|
Kırmızı Ok İşareti |
: KA-38 Kamerasının Görüş Açısı |
Mavi Ok İşareti |
: KA-17C Kamerasının Görüş Açısı |
|
|
KA-17C
Ve KA-38 Kameralarının Görüş Açısı |
|
|
Ok İşaretleri: |
Sola Eğimli KA-22 Kamerasının Görüş Açısı |
(21x21 Veya 21x42 Derece) |
|
|
KA-22 Kamerasının Görüş Açısı
|
|
|
|
Kırmızı Ok İşaretleri |
: KA-3 Kamerasının Görüş Açısı |
Mavi Ok İşaretleri |
: KA-2 Kamerasının Görüş Açısı |
|
|
Ufuktan Ufuğa (Trimetregon) Fotoğraf Çeken KA-2 ve
KA-3 |
Kameralarının
Görüş Açısı
|
|
|
|
b.
Fotoğraf makineleri kontrol ve kullanma kutuları: |
|
Kamera kumanda istasyonları ve kamera kontrol
kutusu: |
Fotoğraf makinesinin
plânlamaya uygun olarak
fotoğraf çekmesi için
kokpit ön panelinin sağ
tarafında bulunan
“kamera kumanda
istasyonları” ile kokpit
sağ panelinde bulunan
“kamera kontrol kutusu”
kullanılır. |
|
Kamera kumanda istasyon kutusu dört bölümden oluşur. Üstten alta doğra sırasıyla dik açılı, öne eğimli, sola eğimli ve trimetregon kamera istasyanları yer alır. |
|
|
|
Kamera Kumanda Kutusunun |
Bir İstasyonunda Bulunan Parcalar |
|
|
Zamanlama diski; CONT. (Sürekli fotoğraf çekimi), COMP. (Tek tek fotoğraf çekimi), INTV. (Saniye seçimli fotoğraf çekimi) ve OFF (Kapalı) değerlerinden oluşur. Hangi kamerayla fotoğraf çekilmesi planlanmışsa, o kameranın zamanlama diski planlanan konuma getirilir. |
|
|
|
Kamera Kumanda
İstasyonları
|
|
|
Kamera Kontrol
Ve Kullanma Kutusu
|
|
Kamera kumanda kutuları ile
kamera kontrol kutusu
birbiriyle bağlantılı olarak
çalışır. Önce, kamera
kumanda kutusundan seçilen
kameranın zamanlama diski
istenen konuma getirilir.
Daha sonra kamera kontrol
kutusundaki “takat”, “hazır”
ve “çalıştır” anahtarları
sırasıyla açıldığında kamera
kumanda kutusundaki
istasyona ait kamera
fotoğraf çekmeye başlar.
Fotoğraf çekilmeden önce,
kamera kumanda kutusundaki
seçilen kamera dışındaki
zamanlama diskleri “off”
(kapalı) konumunda
olmalıdır. |
Eğer kamera kumanda
kutusundaki seçilen kameraya
ait zamanlama diski INTV. (İntervalometre) konumuna getirilmişse, kamera kontrol kutusundaki ilgili
kameranın intervalometresi hesaplanan saniye değerine bağlanır. Önce “takat” ve
“hazır” sonra “çalıştırma” anahtarı açıldığında kamera fotoğraf çekmeye başlar. |
Dik açılı kameraya ait intervalometre’de 1-120, eğimli açılı ve trimetregon kameralara ait intervalometre’lerde 1-60 saniye değerleri vardır.
|
Kokpitte bulunan C-4
kumanda kutusu; dik açılı
kamera ile alçak irtifadan
fotoğraf çekilmek
istendiğinde; kamera
fotoğraf çekim değeri alt
sınırının altında
uçulmasından kaynaklanan ve
film üzerinde oluşabilecek
görüntü sürüklenmelerini
önlemek amacıyla kullanılır. |
Kumanda kutusu üzerinde
bulunan irtifa, odak
uzunluğu ve hız ayar
diskleri kullanılarak;
uçulacak irtifa, odak
uzunluğu, uçulacak hız
değerleri ayarlanır ve inch
/ saniye penceresinden film
geçiş hızı belirlenir. Bu
değerlere göre kamera
çalışmaya başladığında; KA-38 kamerasının sehpası uçuş yönünün aksi tarafına doğru önden
arkaya hareket eder, aynı anda film belirlenen değerde sarılır ve film üzerinde
oluşacak görüntü sürüklenmesini önler. Fotoğraf çekildikten sonra film kasete
sarılarak kamera sonraki çekime hazır olur. Inch/Saniye normal değerlerde
olduğunda amber renkli lamba titrek, titrek yanar ve fotoğraf çekimi yeşil
renkli film geçiş lambasının yanmasıyla kontrol edilir. Inch/Saniye, 1-4
değerleri arasında olmalıdır. |
Pilotun görüntüyü
ortalayabilmesi
amacıyla: Dik açılı
fotoğraf çeken KA-2, KA-38 kameraları için kokpit ön panelinin ortasında; sola eğimli
fotoğraf çeken KA-22 kamerası için iç içe dairelerden oluşmuş ve kanopinin sol
tarafında yer alan iki vizör kullanılır. |
|
KA - 38 kamerasının vizörü kokpit ön panelinin ortasında, içinde ayna ve mercek bulunan bir boru ile gövdenin altına uzanır. Alt tarafındaki ucu KA -38 kamera objektifinin hemen arkasında yer alır. Vizörün görüş açısı dik eksenden 70 derece öne ve 15 derece arkaya olmak üzere toplam 85 derecedir. |
|
|
|
|
Kameraların vizörü çekilen sahanın yarısını gösterir, ayrıca uçulan rotanın takip edilmesi ve fotoğraflanan saha ile yunuslama hareketinin de kontrol edilmesini sağlar. |
|
|
|
KA-2 Ve KA-38 Kameralarının Vizörü
|
|
|
Kanopinin sol tarafında yer alan KA - 22 kamerasının vizörü, iç içe dizilmiş dairelerden oluşur ve kameranın eğim açısına uygun olarak ayarlanır. Fotoğraflanan saha vizörden takip edilir. |
|
KA-22
Kamerasının Vizörü
|
|
|
|
d. RF-84F
“Thunderflash” uçağı foto keşif görevi
plânlaması ve fotoğraf çekim değerleri
tablosu: |
|
Uçulacak rotanın
belirlenmesi ve kullanılacak
fotoğraf makinesinin cinsine
göre fotoğraf çekim
değerlerinin hesaplanması,
keşif görevinin birinci
adımıdır. Uçuştan önce
harita üzerinde rota ve
kameraların cinsine göre
fotoğraf çekim süreleri
belirlenir. |
|
RF-84F Uçağının Üzerinde 1954 Tarihi
Bulunan
Uçuş Profili Plânlama Şablonu
|
|
FOTOĞRAF ÇEKİM
TABLOSU |
|
İRTİFA (FEET) |
ÜÇ BOYUTLU
GÖRÜNTÜ İÇİN
GEREKLİ YER
SÜRATİ (KNOT) |
KA-17C |
KA-22 |
KA-38 |
Tüm Makineler |
|
|
|
|
Cont. |
|
|
Cont. |
|
Cont. |
|
|
|
1.500 |
750 |
1.500 |
3.000 |
4.500 |
210 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
2.000 |
1.000 |
2.000 |
4.000 |
6.000 |
285 |
235 |
- |
200 |
- |
- |
- |
- |
- |
2.500 |
1.250 |
2.500 |
5.000 |
7.500 |
355 |
300 |
220 |
220 |
220 |
- |
- |
- |
- |
3.000 |
1.500 |
3.000 |
6.000 |
9.000 |
425 |
355 |
265 |
300 |
265 |
265 |
210 |
- |
- |
3.500 |
1.750 |
3.500 |
7.000 |
10.500 |
500 |
415 |
310 |
350 |
310 |
310 |
250 |
210 |
- |
4.000 |
2.000 |
4.000 |
8.000 |
12.000 |
- |
470 |
355 |
400 |
365 |
355 |
285 |
245 |
200 |
4.500 |
2.250 |
4.500 |
9.000 |
13.599 |
- |
- |
400 |
450 |
400 |
400 |
320 |
270 |
225 |
5.000 |
2.500 |
5.000 |
10.000 |
15.000 |
- |
- |
440 |
500 |
440 |
440 |
355 |
295 |
250 |
5.500 |
2.750 |
5.500 |
11.000 |
16.500 |
- |
- |
485 |
- |
485 |
485 |
390 |
325 |
275 |
6.000 |
3.000 |
6.000 |
12.000 |
18,888 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
425 |
355 |
300 |
6.500 |
3,250 |
6.500 |
13.000 |
19.500 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
465 |
385 |
325 |
|
26 DERECE EĞİMLİ, ODAK UZAKLIĞI 24 INCH OLAN KA-22
TİP |
KAMERANIN FOTOĞRAF ÇEKİM DEĞERLERİ |
|
İRTİFA (FEET) |
FOTOĞRAFLANACAK SAHADAN |
UÇULACAK MESAFE (FEET) |
|
Fotoğraf ÖLÇEĞİ (1/ ...... ) |
2.500 |
4.330 |
2.500 |
3.000 |
5.200 |
3.000 |
3.500 |
6.060 |
3.500 |
4.000 |
6.930 |
4.000 |
4.500 |
7.800 |
4.500 |
5.000 |
8,660 |
5.000 |
|
|
|
Uçulacak
İrtifa
Ve
Fotoğraflanacak
Sahadan
Olan
Uzaklığın
Şematik
Görünümü |
|
|
Keşif Görevinden Dönen RF-84F Uçağının Arka Kamera |
Bölümünden 9x9 Inch'lik Film Kasetinin
Çıkarılışı
|
|
|
|
|
Dik Açılı
Fotoğraf
Makinesi İle
Çekilmiş |
Hava
Meydanı
Fotoğrafı |
|
Fotoğraf:
Onaento.Edu |
|
|
Eğimli Açılı
Fotoğraf
Makinesi İle
Çekilmiş |
Hava Meydanı
Fotoğrafı |
|
Fotoğraf:
Past To
Present.Com |
|
|
|
Dik Açılı
Kamerayla Çekilmiş Üç Boyutlu Fotoğraf
|
|
Hazırlayan: Ercan Çetinerler |
|