Ben Kimim

 
 
 

RF-84F “THUNDERFLASH" KEŞİF/AV UÇAĞI

FOTOĞRAF KEŞİF SİSTEMİ
 
1. HAVA FOTO KEŞFİNİN TARİHÇESİ:

Wright kardeşlerin 17 Aralık 1903’de yaptıkları ilk uçuştan sonra uçağın askeri açıdan büyük yararlar sağlayacağı çok çabuk anlaşılmış ve keşif/bombardıman görevlerini yapabilecek şekilde geliştirilmesine başlanmıştı.

Birinci Dünya Savaşı’na kadar düşmanın cephedeki hareketleri sabit bir noktadan yükseltilen balonla, cephe gerisindeki yedek birlikler ve lojistik faaliyetleri gibi bilgiler ise ajanlar tarafından sınırlı olarak sağlanıyordu. Gözleme dayanan ve zor şartlarda elde edilen bu bilgiler, bazen yanlış algılama ve değerlendirme yapılması nedeniyle yanıltıcı olabiliyor, harekâta olumsuz olarak etki ediyordu.

Foto keşif görevleri ilk olarak Birinci Dünya Savaşı’nın başladığı 1914 yılında yapılmış ve olumlu sonuçları da hemen alınmıştı. Havadan çekilen fotoğrafların herhangi bir etki altında kalınmadan değerlendirilmesi nedeniyle karşı taraf hakkında doğru bilgiye ulaşılmasını sağlamıştı. Ayrıca bilginin çabuk elde edilmesi ve fotoğrafların çoğaltılarak ilgili makamlara gönderilmesi olumlu etkenlerdi. İngiliz Kraliyet Uçuş Birlikleri bünyesinde hava foto keşif görevlerini yapacak uçuş ekibi belirlenmiş ve bu personel yalnız hava foto keşif görevlerinde kullanılmıştı. Alman uçuş birliklerinde de buna benzer bir uygulama yapılıyordu. Fotoğraflar zor şartlarda ve ilkel bir teknikle çekiliyordu. Örneğin, fotoğraf makinesi elde tutulduğu için uçağın ani hareketinde veya türbülansta fotoğraf makinesinin, hatta fotoğrafı çekenin düşmesi ara sıra rastlanan bir olaydı.

Fotoğraf: American Photo Archive Com
Fotoğraf: USAF

İkinci Dünya Savaşı’nın başladığı 1939 yılına kadar uçaklar, fotoğraf makineleri ve fotoğraf çekme teknikleri teknolojiye paralel olarak geliştirilmişti. Savaş yıllarında İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri yüksek irtifadan foto keşfi yapan De Havilland Mosquito Mk.1 ve Hawker Typhoon uçaklarını, Alman Hava Kuvvetleri 40,000 feet yükseklikten fotoğraf çekebilen, basınç kabinli Junkers JU-86P ve uzun menzilli Dornier DO-217A/O gelişmiş foto keşif uçaklarını kullanmıştı. Birleşik Devletler, 7 Aralık 1941’de Japonların Pearl Harbor baskınından sonra savaşa katılmıştı. P-38 “Lightning”, P-51 “Mustang” av uçakları ile B-29 “Superfortress” bombardıman uçaklarının bir kısmı aynı zamanda foto keşif görevleri için de kullanılıyordu.

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, özellikle Soğuk Savaş döneminde hava foto keşfi daha da önem kazanmış, uçaklar ve fotoğraf makineleri gelişen teknolojiye paralel olarak sürekli yenilenmişti.

Günümüzde uyduların devreye girmesiyle uzun menzilli (stratejik) keşif uçakları önemini yitirmişse de kısa ve orta menzilli (taktik) keşif uçakları güncelliğini korumaktadır.

2. RF-84F UÇAĞININ TARİHÇESİ:

RF-84F "Thunderflash" uçağı; Birleşik Devletler'de Republic Aviation firması tarafından 1955-1957 yıllarında toplam 715 adet üretilmiş, 386 adedi NATO ülkeleri hava kuvvetlerinde görev yapmıştı. Uçağın tasarımı Gürcü asıllı, Birleşik Devletlerin askeri jet uçakları planlarını hazırlayan Alexander Kartveli (9 Eylül 1896-20 Haziran 1974) tarafından yapılmıştır.

RF-84F "Thunderflash"; F-84F "Thunderflash" uçağı temel alınarak, bu uçakta yapılan değişikliklerle gün ışığında fotoğraf çekebilen keşif uçağı olarak üretilmiştir. Bu değişikliklerden en önemlisi F-84F "Thunderflash" uçağında, motora giden havanın burundan alınmasına karşılık, RF-84F "Thunderflash" uçağında hava alıkları kanatların gövde ile birleştiği yerdedir. Her iki hava alığında motora kuş girmesini önlemek amacıyla gerektiğinde kullanılan elek mevcuttur.

Üretimi tamamlanan ilk YRF-84F'nin (51-1828) test uçuşu 1952 yılının Şubat ayında gerçekleşmiş, Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri'nde 1954 yılında görev yapmaya başlamıştır.

RF-84F "Thunderflash" Keşif/Av Uçağı

RF-84F "Thunderflash" Keşif/Av Uçağı

Resmi büyütmek için üzerine tıklayın
RF-84F "Thunderflash" Keşif/Av Uçağı Kokpiti
Fotoğraf: 185arw Ang Af Mil

RF-84F "Thunderflash" uçağının teknik özellikleri aşağıdaki tabloda olduğu gibidir.

Yapımcı firma Republic Aviation/Birleşik Devletler
Uzunluğu 43 feet, 4.75 inch (13.23 metre)
Kanat açıklığı 33 feet, 7.25 inch (10.25 metre)
Yüksekliği 14 feet, 4.75 inch (4.39 metre)
Boş ağırlığı 13,830 libre (5,200 kilogram)
Azami kalkış ağırlığı 28,000 libre (12,701 kilogram)
Yakıt miktarı
Dahili depo; 3,540 libre
Harici depo; 6330 libre
Yakıt cinsi JP-4
Motor tipi 1xWright J-65 W-3
Motor gücü 1x7,220 libre.kuvvet (1x32,2 kN)
Azami hızı 604 knot (1,119 kilometre/saat)
Tırmanma hızı 8,200 feet/dakika (42 metre/saniye)
Tavanı 46,000 feet (14.000 metre)
Görev yarı çapı 704 Nautical Miles (1,304 kilometre)
Havada kalış süresi 3 saat
İlk uçtuğu tarih Şubat 1952
Hizmete girdiği tarih 12 Mayıs 1954

Silahları

4xM3 12,7 milimetre makineli tüfek, 6,000 libre (2,727 kilogram) bomba.

RF-84F "Thunderflash" uçağı Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri ile Türk Hava Kuvvetleri, Alman, Hollanda, Belçika, Fransız, İtalyan, Norveç ve Yunan hava kuvvetlerinde görev yapmıştır.

Türk Hava Kuvvetleri'nde 1957-1980 yılları arasında kullanılan RF-84F "Thunderflash" uçaklarının üretim numaraları, geldiği tarih ve ülke ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Sayfaya ulaşmak için tıklayın.

  Kaynak: Forgotten Jets

3. RF-84F “THUNDERFLASH” AV/KEŞİF UÇAĞI FOTOĞRAF MAKİNALARI:

  a. Fotoğraf makineleri ve özellikleri:

Uçağın iki bölmeden oluşan burun kısmında beş ayrı tipte altı adet fotoğraf makinesi yer alır. Arka bölmenin kokpite yakın olan kısmında dikey (Vertical) fotoğraf çeken KA-38, bu makinenin hemen önünde sola eğimli (Left Oblique) fotoğraf çeken KA-22 ve ön bölümün arkasında ufuktan-ufuk’a (Tri-Metregon) fotoğraf çeken KA-2, KA-3, ön kısımda eğimli (Dicing) fotoğraf çeken KA-17C fotoğraf makineleri bulunmaktadır.

Ön Ve Arka Bölümdeki Kameraların Konumu

 

Ön Ve Arka Kamera Bölümlerinde Kamera Bakım Çalışması

 

FOTOĞRAF MAKİNELERİ İLE FİLM KASETLERİNİN ÖZELLİKLERİ

Kameranın
Tipi
Odak Uzunluğu
(Inch)
Görüş Açısı
(Derece)
Negatif Film Ölçüsü
(Inch)
Kasetteki Film Uzunluğu
(Feet)
KA-17C 6 74 X 74 9 X 9 180
KA-17C 12 41 X 41 9 X 9 180
KA-22 24 21 X 21 9 X 9 180
KA-22 24 21 X 42 9 X 18 370
KA-38 36 14 X 38 9 X 18 370
 

Kırmızı Ok İşareti : KA-38 Kamerasının Görüş Açısı
Mavi Ok İşareti : KA-17C Kamerasının Görüş Açısı
 

KA-17C Ve KA-38 Kameralarının Görüş Açısı

 

Ok İşaretleri:

Sola Eğimli KA-22 Kamerasının Görüş Açısı

         (21x21 Veya 21x42 Derece)

 

KA-22 Kamerasının Görüş Açısı

 

Kırmızı Ok İşaretleri

: KA-3 Kamerasının Görüş Açısı

Mavi Ok İşaretleri

: KA-2 Kamerasının Görüş Açısı

 
Ufuktan Ufuğa (Trimetregon) Fotoğraf Çeken KA-2 ve KA-3

Kameralarının Görüş Açısı

  b. Fotoğraf makineleri kontrol ve kullanma kutuları:
Kamera kumanda istasyonları ve kamera kontrol kutusu:

Fotoğraf makinesinin plânlamaya uygun olarak fotoğraf çekmesi için kokpit ön panelinin sağ tarafında bulunan “kamera kumanda istasyonları” ile kokpit sağ panelinde bulunan “kamera kontrol kutusu” kullanılır.

Kamera kumanda istasyon kutusu dört bölümden oluşur. Üstten alta doğra sırasıyla dik açılı, öne eğimli, sola eğimli ve trimetregon kamera istasyanları yer alır.

 

Kamera Kumanda Kutusunun
Bir İstasyonunda Bulunan Parcalar
 

Zamanlama diski; CONT. (Sürekli fotoğraf çekimi), COMP. (Tek tek fotoğraf çekimi), INTV. (Saniye seçimli fotoğraf çekimi) ve OFF (Kapalı) değerlerinden oluşur. Hangi kamerayla fotoğraf çekilmesi planlanmışsa, o kameranın zamanlama diski planlanan konuma getirilir.

Kamera Kumanda İstasyonları

Kamera Kontrol Ve Kullanma Kutusu

Kamera kumanda kutuları ile kamera kontrol kutusu birbiriyle bağlantılı olarak çalışır. Önce, kamera kumanda kutusundan seçilen kameranın zamanlama diski istenen konuma getirilir. Daha sonra kamera kontrol kutusundaki “takat”, “hazır” ve “çalıştır” anahtarları sırasıyla açıldığında kamera kumanda kutusundaki istasyona ait kamera fotoğraf çekmeye başlar. Fotoğraf çekilmeden önce, kamera kumanda kutusundaki seçilen kamera dışındaki zamanlama diskleri “off” (kapalı) konumunda olmalıdır.

Eğer kamera kumanda kutusundaki seçilen kameraya ait zamanlama diski INTV. (İntervalometre) konumuna getirilmişse, kamera kontrol kutusundaki ilgili kameranın intervalometresi hesaplanan saniye değerine bağlanır. Önce “takat” ve “hazır” sonra “çalıştırma” anahtarı açıldığında kamera fotoğraf çekmeye başlar.

Dik açılı kameraya ait intervalometre’de 1-120, eğimli açılı ve trimetregon kameralara ait intervalometre’lerde 1-60 saniye değerleri vardır.

 
C-4 kumanda kutusu:

Kokpitte bulunan C-4 kumanda kutusu; dik açılı kamera ile alçak irtifadan fotoğraf çekilmek istendiğinde; kamera fotoğraf çekim değeri alt sınırının altında uçulmasından kaynaklanan ve film üzerinde oluşabilecek görüntü sürüklenmelerini önlemek amacıyla kullanılır.

C-4 Kumanda Kutusu

 

Kumanda kutusu üzerinde bulunan irtifa, odak uzunluğu ve hız ayar diskleri kullanılarak; uçulacak irtifa, odak uzunluğu, uçulacak hız değerleri ayarlanır ve inch / saniye penceresinden film geçiş hızı belirlenir. Bu değerlere göre kamera çalışmaya başladığında; KA-38 kamerasının sehpası uçuş yönünün aksi tarafına doğru önden arkaya hareket eder, aynı anda film belirlenen değerde sarılır ve film üzerinde oluşacak görüntü sürüklenmesini önler. Fotoğraf çekildikten sonra film kasete sarılarak kamera sonraki çekime hazır olur. Inch/Saniye normal değerlerde olduğunda amber renkli lamba titrek, titrek yanar ve fotoğraf çekimi yeşil renkli film geçiş lambasının yanmasıyla kontrol edilir. Inch/Saniye, 1-4 değerleri arasında olmalıdır.

  c. Vizör (Viewfinder):

Pilotun görüntüyü ortalayabilmesi amacıyla: Dik açılı fotoğraf çeken KA-2, KA-38 kameraları için kokpit ön panelinin ortasında; sola eğimli fotoğraf çeken KA-22 kamerası için iç içe dairelerden oluşmuş ve kanopinin sol tarafında yer alan iki vizör kullanılır.

 

KA - 38 kamerasının vizörü kokpit ön panelinin ortasında, içinde ayna ve mercek bulunan bir boru ile gövdenin altına uzanır. Alt tarafındaki ucu KA -38 kamera objektifinin hemen arkasında yer alır. Vizörün görüş açısı dik eksenden 70 derece öne ve 15 derece arkaya olmak üzere toplam 85 derecedir.

Kameraların vizörü çekilen sahanın yarısını gösterir, ayrıca uçulan rotanın takip edilmesi ve fotoğraflanan saha ile yunuslama hareketinin de kontrol edilmesini sağlar.

KA-2 Ve KA-38 Kameralarının Vizörü

 

Kanopinin sol tarafında yer alan KA - 22 kamerasının vizörü, iç içe dizilmiş dairelerden oluşur ve kameranın eğim açısına uygun olarak ayarlanır. Fotoğraflanan saha vizörden takip edilir.

 

KA-22 Kamerasının Vizörü

 
  d. RF-84F “Thunderflash” uçağı foto keşif görevi plânlaması ve fotoğraf çekim değerleri tablosu:

Uçulacak rotanın belirlenmesi ve kullanılacak fotoğraf makinesinin cinsine göre fotoğraf çekim değerlerinin hesaplanması, keşif görevinin birinci adımıdır. Uçuştan önce harita üzerinde rota ve kameraların cinsine göre fotoğraf çekim süreleri belirlenir.

RF-84F Uçağının Üzerinde 1954 Tarihi Bulunan Uçuş Profili Plânlama Şablonu

 

FOTOĞRAF ÇEKİM TABLOSU

FOTO
ÖLÇEĞİ

İRTİFA (FEET)

ÜÇ BOYUTLU GÖRÜNTÜ İÇİN GEREKLİ YER SÜRATİ (KNOT)

KA-17C KA-22 KA-38 Tüm Makineler
Odak
uzaklığı
6"
Odak
uzaklığı
12"
Odak
uzaklığı
24"
Odak
uzaklığı
36"
Cont.
1.5
Saniye
2
Saniye
Cont.
2
Saniye
Cont.
2.5
Saniye
3
Saniye
3.5
Saniye
1.500 750 1.500 3.000 4.500 210 - - - - - - - -
2.000 1.000 2.000 4.000 6.000 285 235 - 200 - - - - -
2.500 1.250 2.500 5.000 7.500 355 300 220 220 220 - - - -
3.000 1.500 3.000 6.000 9.000 425 355 265 300 265 265 210 - -
3.500 1.750 3.500 7.000 10.500 500 415 310 350 310 310 250 210 -
4.000 2.000 4.000 8.000 12.000 - 470 355 400 365 355 285 245 200
4.500 2.250 4.500 9.000 13.599 - - 400 450 400 400 320 270 225
5.000 2.500 5.000 10.000 15.000 - - 440 500 440 440 355 295 250
5.500 2.750 5.500 11.000 16.500 - - 485 - 485 485 390 325 275
6.000 3.000 6.000 12.000 18,888 - - - - - - 425 355 300
6.500 3,250 6.500 13.000 19.500 - - - - - - 465 385 325
 
26 DERECE EĞİMLİ, ODAK UZAKLIĞI 24 INCH OLAN KA-22 TİP
KAMERANIN FOTOĞRAF ÇEKİM DEĞERLERİ
İRTİFA (FEET)
FOTOĞRAFLANACAK SAHADAN
UÇULACAK MESAFE (FEET)
Fotoğraf ÖLÇEĞİ (1/ ...... )
2.500 4.330 2.500
3.000 5.200 3.000
3.500 6.060 3.500
4.000 6.930 4.000
4.500 7.800 4.500
5.000 8,660 5.000
 

Uçulacak İrtifa Ve Fotoğraflanacak Sahadan Olan Uzaklığın Şematik Görünümü
 
Keşif Görevinden Dönen RF-84F Uçağının Arka Kamera

Bölümünden 9x9 Inch'lik Film Kasetinin Çıkarılışı

 
Dik Açılı Fotoğraf Makinesi İle Çekilmiş
 Hava Meydanı Fotoğrafı
Fotoğraf: Onaento.Edu

Eğimli Açılı Fotoğraf Makinesi İle Çekilmiş

Hava Meydanı Fotoğrafı

Fotoğraf: Past To Present.Com
 

Dik Açılı Kamerayla Çekilmiş Üç Boyutlu Fotoğraf

Hazırlayan: Ercan Çetinerler