|
|
HAVACILIK METEOROLOJİSİ NEDİR?
|
|
Uçuş
faaliyetlerini etkileyen
meteorolojik olay (Oraj, Downburst,
Microburst, Türbülans, Buzlanma, Sis vs.) ve parametrelerin
gözlem ve tahminlerini kapsamına alan ve meteorolojinin
havacılıkla ilgilenen dalına
“AERONATİK METEOROLOJİ” veya
“
HAVACILIK METEOROLOJİSİ
” denir. |
Aeronatik
Meteoroloji, her türlü hava taşımacılığında ihtiyaç duyulan
yaygın, güvenli, süratli ve standartlara uygun meteorolojik
bilgilerle, bunların temin edilmesi için işletme ve planlama
hizmetlerini kapsayan bir bilim dalıdır. |
Ülkemizin ekonomik, askeri
ve turizm alanındaki
gelişmelerine paralel olarak
havaalanlarımızın sayısı da
her yıl artmaktadır.
Havacılığın meteorolojik
olaylara son derece duyarlı
bir sektör olması ve
sayıları hızla artan bu
havaalanlarının meteorolojik
destek hizmeti talepleri
Devlet Meteoroloji İşleri
Genel Müdürlüğünce Dünya
Meteoroloji Teşkilatı (WMO)
ve Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO)
standartlarında karşılanmaya çalışılmaktadır. |
Uluslararası hava
seyrüseferinin düzenli,
emniyetli ve verimli bir
şekilde yürütülmesini
sağlamak üzere Şikago’da
bir araya gelen 52 ülkenin delegeleri 7 Aralık 1944
tarihinde Şikago Sözleşmesini imzalamışlar ve böylelikle
Uluslar arası Sivil havacılık Teşkilatı (ICAO) doğmuştur.
Teşkilatın üye sayısı zamanla hızla artmış, özellikle
1960’lı ve 70’li yıllarda sömürgelerin bağımsızlıklarını
kazanmaları ve nihayet Aralık 1991 de eski Sovyetler
Birliğinin dağılması sonucu ortaya çıkan bağımsız
devletlerin de üye olmasıyla 2002 yılı itibariyle ICAO’ya
üye ülke sayısı 185’e yükselmiştir. |
Şikago
Sözleşmesinin 37. maddesi gereğince meteorolojik hizmetlerle
ilgili uluslararası standartlar ve uygulamalar ile kod
sistemleri, Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO)
tarafından ilk kez 16 Nisan 1948 tarihinde onaylanmış ve
sözleşmenin EK-3’ü (Annex-3) olarak yayınlanmıştır. Annex-3’te
o tarihten bu yana ortaya çıkan ihtiyaçlara göre çeşitli
değişiklikler yapılmıştır. |
1945
yılında Dünya’da 9 milyon
yolcu (o tarihteki Dünya
nüfusunun % 0.5’i) hava
yoluyla taşınırken, 1992
yılında 1.2 milyar yolcu (o
tarihteki Dünya nüfusunun %
25’i) hava yoluyla
taşınmıştır. 2003 yılında
Dünya’da hava yoluyla
taşınan toplam yolcu
miktarının 2.1 milyara
(Dünya nüfusunun % 33’ü)
ulaştığı düşünüldüğünde
Havacılık Meteorolojisinin
önemi daha iyi
anlaşılmaktadır.
|
Son
yıllarda akaryakıt
fiyatlarında görülen aşırı
artış yüzünden uçuş
planlamaları son derece önem
kazanmıştır. Birçok havayolu
şirketi bu planlamayı eldeki
mevcut işletmeyle ilgili
diğer bilgilerle birlikte,
en son meteorolojik
bilgileri de kullanmak
suretiyle çözdüklerini
biliyoruz. Diğer yandan
meteorolojik bilgi ve
verilerden yararlanarak uçuş
planının hazırlanması da,
emniyetli, konforlu ve rahat
bir yolculuk için gerekli
bir işlemdir. Bununla
birlikte iniş ve
kalkışlardaki meteorolojik
bilgiler pilotlar için
hayati derecede önemlidir.
Özellikle meydanlardaki
rüzgâr hızı ve yönü, görüş
mesafesi, pist görüş
mesafesi, yağışın şekli ve
şiddeti, bulut alt taban
yüksekliği, altimetrik
basınç değeri, türbülans ve wind shear gibi meteorolojik
bilgiler uçakların emniyetli iniş ve kalkış yapmalarında en
önemli etkenlerdendir. |
Uçuş
faaliyetleri bakımından özem
arz eden bu meteorolojik
parametrelerin gözlemlenmesi
amacıyla Uluslararası Sivil
Havacılık Teşkilatının
kriterlerine göre, her
havaalanında ulusal veya
uluslararası meteorolojik
bilgi taleplerini
karşılayabilecek en az bir
meteoroloji ofisinin
bulunması zorunludur.
|
Kaynak: Devlet Meteoroloji
İşleri Genel Müdürlüğü
|
Hezarfen / http://hezarfen.meteor.gov.tr |
|
|