|
Meteorolojik durumun önde gelen
faktörlerinden biri olan
bulutlar, yükselen sıcak havanın
içinde bulunan su buharının
yükseklerdeki soğuma nedeniyle
yoğunlaşarak su damlacıkları ve
buz kristallerine dönüşmesinden
oluşur.
|
|
Bulutların gökyüzünü kaplama
oranı uluslararası
meteorolojik bir birim olan
"okta" ile rapor edilir. 1
okta gökyüzünün 8/1'nin
bulut ile kaplı olduğunu
belirtir.
|
|
Gökyüzündeki
Bulutların Okta Birimi İle Tanımlanması
|
|
Okta
|
0
|
1 - 2
|
3 - 4
|
5 - 7
|
8
|
|
Bulutun
gökyüzünü kaplama oranı
|
Bulut
yok
|
Az
bulutlu
|
Parçalı
bulutlu
|
Çok
bulutlu
|
Kapalı
|
|
|
Bulut
rapor edilirken
okta birimine ek
olarak bulut
cinsi ve bulut
taban yüksekliği
de belirtilir.
Örnek: 8/8
stratus, 3200
feet (AGL).
|
|
Bulutlar
bulundukları
yüksekliğe,
görünüşlerine
veya yapısına
göre üç bölümde
sınıflandırılır. |
|
Bulutların
Sınıflandırılması
|
|
Alçak Seviye Bulutları
|
Yüzeyden 6,500 feet AGL'ye kadar
|
Stratus, Nimbostratus, Cumulus, Stratocumulus, Cumulonimbus, Fog
|
|
Orta
Seviye Bulutları
|
6,500 - 23,000 feet AGL arası
|
Altocumulus, Altostratus
|
|
Yüksek Seviye Bulutları
|
16,500 - 45,000 feet AGL arası
|
Cirrus, Cirrocumulus, Cirrostratus, Contrail
|
|
|
STRATUS
|
 |
|
Açık gri renklidir. Sınırları kolay tanımlanamaz ve tabanı 1,500
feet'in altındadır. Gökyüzünü bütünüyle kaplayan, içinde cumulus
bulutlarının görülebildiği ve çisentili, hafif yağış bırakan bir
bulut türüdür. |
|
|
NIMBOSTRATUS
|
 |
|
Siyaha
yakın ve
gri renkte, yoğun tabaka halinde gökyüzünü kaplar. Havanın
ısısına göre yağmur veya kar yağışı bırakır. Ilık havada bir kaç
saat devam eden yağmur veya kısa süreli sağanak yağış
bırakabilir.
|
|
|
CUMULUS
|
|
|
|
Tüy
gibi kabaran bir yapıdadır ve kolay tanınır. Bulutun üst
kısmı yassı ve yuvarlık bir görünümdedir. Hatları belirgin
olan bu bulutlar havada süzülür ve genelde iyi bir gün,
güzel bir havanın habercisidirler.
|
|
|
STRATOCUMULUS
|
|
|
|
Hatları
belirgin, sıkça görülen, gri ve kirli beyaz renkte bir alçak
seviye bulutudur.
|
|
|
CUMULONIMBUS
|
|
 |
|
Fotoğraf:
Australian Severe Weather
|
|
Kalınlığı
bütün bulut seviyelerini kaplar ve yüksekliği 60,000 feet'e kadar
çıkabilir. Üst kısmı örsü andırır. Kuvvetli rüzgâr, şiddetli yağış,
dolu, gök gürültülü fırtına, şimşek üreten bir bulut türüdür.
|
|
|
FOG
|
|
|
|
Yüzey
ile temas halinde olan Stratus bulutudur. |
|
|
ALTOCUMULUS |
 |
|
Dağınık kümeler halinde ve ince tabaka
görünüşü olan bir bulut türüdür. |
|
|
ALTOSTRATUS
|
 |
|
Hatları
belirgin olmayan, beyaz veya kirli mavi - gri renkte bir orta seviye
bulutudur. Gökyüzünde geniş bir alanı kaplar ve yağmurun
habercisidir. |
|
|
CIRRUS
|
 |
|
Bütünüyle buz kristallerinden oluşmuş, değişik şekillerde olan beyaz
renkli bir yüksek seviye bulutudur. Belli bir şekli yoktur ve
genellikle ince bir tabaka halindedir.
|
|
|
CIRROCUMULUS
|
|
|
|
Buz
kristallerinden meydana gelmiş, güzel görünümlü ve beyaz renkli bir yüksek seviye
bulutudur. Dalga veya küçük parçalar halinde bir görüntüsü vardır.
|
|
|
CIRROSTRATUS
|
|
|
|
İnce
bir yapıya sahip olması nedeniyle güneş veya ay ışığını geçiren ve
gökyüzünü kaplayan beyaz renkli bir bulut türüdür.
|
|
|
CONTRAIL
|
|
|
|
Cirrus
bulutu gibi bir görüntüye sahiptir. Uçak eksozundan çıkan gazların
çok soğuk havada yoğunlaşmasıyla oluşan beyaz renkli izlerdir.
|
|
|
MAMMATUS
|
|
 |
|
Fotoğraf:
Australian Severe Weather
|
|
Cirrus,
altocumulus, altostratus, stratocumulus veya Cumulonimbus
bulutlarının alt kısmında sarkmış keseler halinde bir görüntüye
sahiptir. Atmosferin çok kararsız olduğunu gösterir ve çok şiddetli
hava olaylarının habercisidir. Bulunduğu bulutun ismiyle tanımlanır.
Örnek; Cumulonimbus mammatus gibi.
|
|
|
DALGA BULUTLAR
|
|
|
|
Dalga
bulutları, uygun nem koşullarının bulunduğu bir ortamda kuvvetli
rüzgarın dağ zirvesine kesintisiz baskı uygulaması sonucu
oluşur. Bu bulut türü, hafif ölçüden başlayarak şiddetliye kadar
mevcut olan bir türbülansın varlığının habercisidir.
|
|
|
KELVIN-HELMHOLTZ
DALGA BULUTLARI
|
|
 |
|
Fotoğraf: Wikipedia
|
|
Kelvin-Helmholtz
dalga bulutları, birbirine paralel farklı iki hava tabakasının
değişik hızda ve zıt yönde hareketi ile birbirine sürtünmesinden
oluşur. Genel olarak üstte bulunan hava tabakası alttaki hava
tabakasına göre daha hızlı hareket eder. Bu hareket esnasında
yeterli ölçüde su buharının bulunması durumunda, dalga şeklinde
bulut oluşumu ortaya çıkar. Eğer bulut oluşmamış ise görülmeyen bu
hava hareketinin varlığından pilotların haberdar edilmesi
gereklidir.
|
|
|
ŞAPKA BULUTLAR
|
|
 |
|
Fotoğraf:
Peter Weber
|
|
Yeterli miktarda
su buharına sahip olan havanın, rüzgârın etkisiyle dağın zirvesine
teması sonucunda oluşan bulutlardır. Dağın zirvesinde veya zirvenin
üstünde şapka
şeklinde bir görüntüsü vardır.
|
|
|
