Ben Kimim

 
 
 

ÖNSÖZ

 

1903 yılında, motorlu bir uçağın, ilk defa yerden havalanıp, 12 saniyelik bir uçuşla 36 metre mesafe katettikten sonra salimen yere inmesi, havacılık tarihinde yepyeni bir çağın başlangıcı olmuştur.

Başlangıçta sportif amaçlı bir vasıta olarak düşünülen uçağın, bunu takip eden yıllarda ticari ve askeri sahada kullanılması fikriyle birlikte havacılık endüstrisi süratle gelişerek başta Amerika ve Avrupa'nın ileri sanayi ülkeleri olmak üzere geniş bir alana yayılmıştır.

1911 yılında İtalyanların Libya'da Türk birliklerine karşı dünyada ilk defa askeri amaçla uçak kullanmasının yarattığı şaşkınlığın yanında, ayrıca Balkanlarda bir savaş tehlikesinin ortaya çıkması, Türk Ordusunda askeri havacılığın bir an önce kurulması fikrini doğurmuştur.

Zamanın Savunma Bakanı Mahmut Şevket Paşa ve Ordu içindeki diğer ileri görüşlü kişilerin öncülüğünde, 1911 yılında; yani ilk uçağın 12 saniyelik uçuşundan 8 yıl gibi kısa sayılacak bir süre sonra, Türk Hava Kuvvetlerinin ilk temeli atılmıştır. (Motorlu bir uçağın ilk defa uçtuğu ülke olan Amerika'da, askeri havacılığın başlangıç tarihi 1909 yılıdır)

Kurulmakta olan Türk Havacılığı daha filizlenme çağındayken, Türkiye; kendisini önce Balkanlarda, daha sonra da, en az beş cephede savaşmak zorunda kaldığı, 1 nci Dünya Harbinin içinde bulmuştur.

O Yılların harp tarihi incelendiğinde, ilk kuruluş yıllarında olmasına rağmen, Hava Kuvvetlerinin, klasik savaşların şeklini değiştirerek, savaş alanlarına üçüncü bir boyut ilave ettiği ve savaşların kazanılmasında önemli bir güç olarak ortaya çıktığı görülmektedir.

Yine bu incelemeler sırasında, bugün lojistik diye adlandırdığımız; fakat o yıllarda, daha literatürde yeri bile olmayan bu kavramın, o zamanki havacıları nasıl çaresizlikler içinde bıraktığı, bu çaresizliklere nasıl göğüs germeye çalıştıkları, lojistik faaliyetlerde yapılan hataların ne kadar çok pilot ve uçak kaybına sebep olduğu, ibretle müşahede edilmektedir.

Hazırlanan bu kitapçığın amacı, Türk Hava Kuvvetlerinin doğuş yıllarında geçen ilginç olayları kronolojik bir akış içinde okuyucunun gözleri önüne sererek havacılığımızın bugün ulaştığı yere nerelerden gelindiği hakkında bir fikir vermektir. Geçmişteki olaylar hatıralarda yeniden yaşandıkça, günümüzde havacılığın ulaştığı yer muhakkak ki daha iyi anlaşılacak ve havacılığımızın geleceğine de bir ışık tutulmuş olacaktır.

Bu kitapçığın hazırlanmasında faydalanılan temel eser, 1950 yılı Eskişehir basımlı, «Türk Havacılık Tarihi» kitabıdır. Anılan kitaptaki olayların hepsi Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüdler Başkanlığı arşivlerindeki belgelere dayanılarak yazılmıştır. 1900'lü yılların başlarındaki eski bir dil ve ağdalı ifadelerle kaleme alınan bu belgelerin bugünkü genç nesil tarafından kolayca okunup anlaşılabilmesi için kitabın dili sadeleştirilmiş ve günümüzün Türkçesine çevrilmiştir. Ayrıca yabancı eser olarak, Liman Von Sanders'in «Türkiye'de Beş Yıl» isimli kitabıyla, Sir Liddell Hart'ın «Birinci Dünya Savaşı Tarihi» isimli kitabından istifade edilmiştir.

Kitap üç bölüm halinde hazırlanmıştır. Birinci Bölümde Türk Hava Kuvvetlerinin Doğuşu 1911 - 1914 Yıllan, İkinci Bölümde 1 nci Dünya Savaşı Yılları ve Üçüncü Bölümde Kurtuluş Savaşı Yıllarında geçen havacılık olayları anlatılmıştır. Ayrıca okuyucunun olayların geçtiği yerleri kolayca takip edebilmesi için kitabın sonuna bir harita eklenerek kitapta geçen yer isimleri bu haritanın üzerine işaretlenmiştir.

Türk Hava Kuvvetlerinin vatan savunmasında bugün ulaştığı yeri almasına öncülük eden eski havacılarımızın ve göklerde bu uğurda canını seve seve feda eden kahraman yürekli şehitlerimizin aziz hatıraları önünde saygıyla eğiliyor ve onları minnetle anıyoruz.

 

İrfan Sarp

 

Ankara-Mayıs 1986